Actuele beleidsontwikkelingen
Het duurzaamheidsbeleid berust op vijf pijlers: Fossiel onafhankelijk in 2040, Circulaire Economie, Inclusieve stad, Klimaatadaptatie en een fossiel onafhankelijke organisatie in 2030. Het duurzaamheidsbeleid richt zich op het integreren van duurzaamheid in al het gemeentelijk beleid en handelen. Hiermee worden de keuzes en financiële consequenties op gebied van duurzaamheid per beleidsveld zichtbaar. Het onderwerp klimaatadaptatie is beschreven in Programma 4 Openbare ruimte.
Nationaal klimaatbeleid & ambities
In lijn met het Klimaatakkoord van Parijs (2015) heeft de Nederlandse rijksoverheid nationale klimaatdoelen gesteld: 49% minder uitstoot van broeikasgassen in 2030 (t.o.v. 1990) en 95% in 2050 (t.o.v. 1990). Deze klimaatdoelen zijn vastgelegd in de Klimaatwet, die burgers en bedrijven zekerheid moet geven over de klimaatdoelen. In het Klimaatakkoord krijgen gemeenten een belangrijke (regie)rol aangaande de energietransitie van o.a. de gebouwde omgeving.
Fossiel onafhankelijk Aalsmeer 2040
Aalsmeer wil op termijn onafhankelijk zijn van fossiele brandstoffen. De transitie richting een fossiel onafhankelijke gemeente bestaat uit verschillende opgaven. Voor de gebouwde omgeving zijn dit het verduurzamen van onze elektriciteitsvoorziening en het verduurzamen van onze warmtevoorziening. Dit zijn complexe transitieopgaven met een grote impact op de lokale samenleving.
In 2023 zijn op basis van het raadsprogramma 2022 – 2026 de voorbereidingen gestart voor het Masterplan Energie Aalsmeer dat wordt ontwikkelt in co-creatie met lokale stakeholders. In het Masterplan Energie worden o.a. de kaders voor het energiebeleid vastgelegd. Het Masterplan Energie wordt naar verwachting voor besluitvorming aangeboden in Q3 van 2024.
Daarnaast zijn in samenwerking met het Regionaal Energieloket inwoners (koop en huur) ondersteund bij vragen rondom energiebesparing en woningverduurzaming, woningeigenaren zijn ontzorgd bij het nemen van maatregelen door verschillende groepsaankopen te organiseren.
In kader van de Leefbaarheidsaanpak Stommeer zijn wijkbewoners geadviseerd over gecombineerde energie- en geluidsmaatregelen om bijvoorbeeld geluidshinder door vliegtuigen tegen te gaan.
Vanuit Servicepunt Energieadvies Aalsmeer worden inwoner-collectieven, VvE’s, maatschappelijke organisaties en kleine particuliere verhuurders geholpen door energieadvies en procesbegeleiding aan te bieden. Bedrijven kunnen bij het servicepunt terecht voor ondersteuning bij zonne-energie initiatieven.
Netcapaciteit
In Nederland, de regio en ook in Aalsmeer staat de capaciteit van het elektriciteitsnet steeds verder onder druk. Er zijn verschillende oorzaken, zoals de groeiende vraag naar elektriciteit voor ruimtelijke ontwikkelingen zoals woningbouw, de groei van elektrisch vervoer, decentrale energie-opwek, elektrificatie van de warmtevoorziening, etc. In oktober 2023 kondigde Tennet congestie aan op het hoogspanningsnet t.m. ~2032. Dit betekent er geen ruimte is op het elektriciteitsnet voor nieuwe grootverbruikersaansluitingen of uitbreiding van bestaande grootverbruikersaansluitingen. De beschikbaarheid van voldoende elektriciteit voor ontwikkelingen is niet meer vanzelfsprekend. Vanuit de Taskforce Energie infra werken provincie, gemeenten en netbeheerders samen om congestie op het net te verhelpen en voorkomen. In 2023 is in samenwerking met Liander gewerkt aan het Buurt Realisatieplan Hornmeer om het elektriciteitsnet toekomst bestendig te maken. In samenwerking met de Amstelland gemeenten en Liander is de eerste cyclus van het Energie Systeem Actie Plan (ESAP) doorlopen. Het doel van dit Energiesysteem Actieplan (ESAP) is om naar alle (regionale) plannen en ontwikkelingen in samenhang te kijken en op basis daarvan tot slimme strategieën en acties te komen als input voor samenwerking in de regionale energietransitie.
Energieprijzen
De energieprijzen keren voorlopig niet terug naar het niveau van 2020. De hoge prijzen (en ook de gestegen inflatie) zorgen ervoor dat een groeiende groep huishoudens steeds meer moeite hebben om rond te komen en met (energie)armoede te maken hebben of krijgen. In 2023 heeft het college een Plan van aanpak Energiearmoede vastgesteld dat tot en met 2025 loopt. Dit plan richt zich op het zoveel mogelijk tegengaan van energiearmoede bij huishoudens onder andere door het aanbieden van Energiecoaches en een Energie bespaardienst.
Samenwerking
De gemeente Aalsmeer continueert verschillende regionale samenwerkingsverbanden gericht op het verduurzamen van de gebouwde omgeving, zowel op het gebied van beleidsontwikkeling (de zogenaamde Regionale Energie & Klimaat Strategieën) als op het gebied van beleidsuitvoering. Denk hierbij bijvoorbeeld aan Greenport Aalsmeer, waarin de mogelijkheden voor een openwarmtenet gevoed met aardwarmte wordt verkend. Daarnaast werken we samen met Energieregio Amstelland (RES en Energie infra), Servicepunt Duurzame Energie en het programma ‘Versnellen aardwarmte MRA’.
Energy hub Aalsmeer
In 2019 is de Energy Hub Aalsmeer in gebruik genomen, waarbij restwarmte van een Datacentrum wordt gebruikt voor het verwarmen van Sportcentrum Waterlelie, IKC Triade en Fertiplant. De CO ₂ -reductie hiervan staat gelijk aan de CO ₂ -uitstoot van ongeveer 74 huishoudens. De deelnemers onderzoeken aan welke netbeheerder het energie-uitwisselingsnet overgedragen kan worden. Dit omdat de deelnemers een rol van warmteleverancier niet als hun kerntaak beschouwen. Door het overdragen van het netbeheer wordt het netbeheer (en eventuele uitbreiding) in de toekomst geborgd. In 2023 is het project om het netbeheer over te dragen tijdelijk gestopt.
Maatschappelijk Vastgoed
Vanuit de voorbeeldfunctie van de gemeente is een verduurzamingsplan gemaakt voor gebouwen die in eigendom zijn van gemeente Aalsmeer. Dit vanuit de ambitie om in 2030 een fossiel onafhankelijke gemeentelijke organisatie te zijn. De mogelijkheden worden bekeken om verduurzaming zoveel als mogelijk op natuurlijke momenten mee te nemen.
In 2022 is de Nota Vastgoed door de gemeenteraad vastgesteld met daarin de bestaande verplichtingen welke de gemeente heeft conform de ‘Informatieplicht Energiebesparing’ en ‘Energie labels’. Daar waar tegen aanvaardbare kosten duurzaamheidsmaatregelen in lijn met het ambitieniveau vanuit de Nota Vastgoed 2022 uitgevoerd kunnen worden, zullen die worden opgepakt. Ook hierbij wordt zoveel als mogelijk geprobeerd deze werkzaamheden op natuurlijke momenten in te plannen. Maatschappelijk vastgoed dat niet bij de gemeente in eigendom is, wordt ondersteund met advies via Servicepunt Energieadvies Aalsmeer voor collectieven en organisaties.
Mobiliteit
In januari 2022 is de Mobiliteitsagenda Aalsmeer door de raad vastgesteld. Het verder verduurzamen van de mobiliteit is hierbij één van de aandachtsgebieden. In 2023 is een uitvoeringsplan in kader van de Mobiliteitsagenda voorbereid. Naar verwachting kan dit uitvoeringsplan in de eerste helft van 2024 voor besluitvorming worden aangeboden. Verder zijn er gesprekken gevoerd over een logistieke hub, en het herzien van de gemeentelijke parkeernota.
Circulaire Economie
Een toekomstbestendige economie is een circulaire economie. Ons huidige (lineaire) systeem, waarbij we grondstoffen kopen, gebruiken, weggooien en vernietigen, is niet langer houdbaar. De bevolking groeit en grondstoffen worden schaarser. Daarom is het belangrijk om slimmer met grondstoffen om te gaan en deze zoveel als mogelijk te hergebruiken met behoud of verbetering van de waarde. Het doel van de nationale overheid is om in 2050 een volledig circulaire economie te hebben.
In navolging van de gerealiseerde scan voor kansen op bedrijventerrein Greenpark en het daaruit voortvloeiende actieplan wordt op termijn in afstemming met het bedrijfsleven een stimuleringsaanpak voor heel Aalsmeer onderzocht. Op Greenpark worden door de ontwikkelaar specifieke duurzaamheidseisen gesteld. In 2024 zal het parkmanagement samen met de aangesloten bedrijven kijken welke collectieve maatregelen mogelijk zijn. In 2023 is een businessplan opgeleverd voor het oprichten van een Circulair Centrum. In 2024 wordt duidelijk of plan uitgevoerd wordt.
MVO-Platform
In 2018 is het MVO Platform Aalsmeer opgericht. Daarna heeft het MVO-platform zich aangesloten bij Ondernemend Aalsmeer. Het doel van het Platform is om Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen te stimuleren en te versterken. Het Platform richt zich op overheid, ondernemers, onderwijs en organisaties. Gemeente Aalsmeer ondersteund en faciliteert het platform, onder andere door het gezamenlijk organiseren van kennisbijeenkomsten op relevante thema’s.
Er is in 2022 een subsidie aangevraagd bij het Nationaal Programma Onderwijs in samenwerking met Yuverta (voorheen Westplas MAVO) voor een MVO-monitor bij Aalsmeerse bedrijven. In 2023 is het project gestart voor een periode van 3 jaar waarbij leerlingen van Yuverta Aalsmeerse ondernemingen jaarlijks screenen op gebied van duurzaamheid en adviezen geven ter verbetering te geven. Door omstandigheden is de scan in 2023 niet uitgevoerd. Deze staat nu gepland voor 2024.